Pijn aan de Schouder, Frozen Shoulder,
Adhesive Capsulitis, Letsel aan de Rotatorenmanchet

Artritis, bursitis, tendinitis, letsel aan de rotatorenmanchet, adhesive capsulitis en het verlies aan gewrichtskapsels zijn de meest gegeven verklaringen voor pijn aan de schouder. Röntgenfoto's, MRI-scans en andere testen lijken dit soort diagnoses vaak te bevestigen. Niettemin geven deze verklaringen doorgaans niet de ware oorzaak van de schouderklachten.
Ook al is er geen objectief bewijs, pijn aan de schouder is voor de meeste artsen genoeg om ervan uit te gaan dat de rotatorenmanchet of het gewricht zelf in de problemen is. Het gevolg hiervan is dat men overgaat tot kijkoperaties, geforceerde bewegingsoefeningen en zelfs het vervangen van het gewricht van de schouder. In de Verenigde Staten komt dit veel voor en wordt het sterk gestimuleerd!

Een andere visie
In tegenstelling tot de gangbare medische visie zeggen de artsen Travell en Simons in hun veel geprezen standaardwerk Myofascial Pain and Dysfunction: The Trigger Point Manual dat myofasciale triggerpoints (kleine spierknopen) in overbelaste of gekwetste spieren feitelijk de meest voorkomende oorzaak zijn van pijn en verlies van beweeglijkheid in de schouder.
Travell en Simons gaan ervan uit dat zelfs als een schoudergewricht aanwijsbaar letsel heeft opgelopen, triggerpoints het grootste deel van de pijn veroorzaken. Zij benadrukken dat afgeleide pijn net zo intens en ondermijnend kan zijn als de pijn van een beschadigd gewricht.

Frozen Shoulder
Triggerpoints in de vier spieren van de rotatorenmanchet is de meest voorkomende oorzaak van pijn in de schouder. Maar er zijn niet minder dan twintig spieren betrokken bij het bewegen van de schouder en elk ervan staat bloot aan spanningen. Als een schouderspier vanwege triggerpoints niet goed meer functioneert, moeten andere spieren dit compenseren. Vanwege de toegenomen belasting, loopt elke spier op zijn beurt triggerpoints op, tot iedere spier in dat gebied in de problemen is. Dit kan leiden tot steeds minder beweeglijkheid van de arm en eindigen in een 'frozen shoulder'.
In het plaatje is 1 van de 4 spieren van het rotatorenmanchet te zien. De spier zit aan de achterkant van het schouderblad en is aangegeven als infraspinatus met twee blauwe punten. Deze punten zijn de triggerpoint met als bijbehorend pijn gebied de paarse vlekken. De donkere paarse vlek geeft de meest voorkomende pijn. Toevallig is dat ook de plaats waar de slijmbeurs zit. Als een art niet vertrouwd is met deze uitstralings pijnen zat hij gegarandeerd een slijmbeurs ontsteking als diagnose stellen. Het meest opvallende is dat de triggerpoint totaal niet in het pijngebied liggen.

Stijve Spieren
Travell en Simons citeren andere onderzoekers die vermoeden dat triggerpoints feitelijk de oorzaak kunnen zijn van echte osteoarthritis en andere soorten gewrichtsslijtage. Dit komt doordat spieren die getroffen zijn door triggerpoints verkort en verstijft raken. Als dat gebeurt, geven zelfs normale bewegingen een bovenmatige spanning op de spieraanhechtingen bij de gewrichten, wat uiteindelijk kan leiden tot schade aa het bindweefsel en vervorming van het gewricht. Kankkende geluiden in het schoudergewricht zijn een aanwijzing dat spieren met triggerpoints het gewricht overbelasten en ten dele ontwrichten.

Zijn pijnstillers slecht nieuws?
Normaliter schrijft men bij schouderklachten pijnstillers voor, ook al is dit de slechtst denkbare vorm van therapie, omdat zij het pijnprobleem niet oplossen maar slechts je bewustzijn ervan verminderen. Met het gebruik van pijnstillers riskeer je dat je de klacht verergert, omdat je nu in staat bent door te gaan met de bezigheden die het probleem hebben veroorzaakt!

De gevaren van strekkingen
Ook het doen van rek- en andere oefeningen met een pijnlijke schouder kan triggerpoints verergeren en dus je pijn verergeren. Triggerpoints zijn bedoeld om overbelaste spieren te beschermen tegen nog meer overbelasting, wat vaak het geval is in de vorm van overstrekken. Vooral bij schouderspieren moet je heel voorzichtig zijn met het doen van rek- en strekoefeningen, als je ze überhaupt al doet, tot je zeker weet dat alle triggerpoints zijn gedeactiveerd.
Sommigen kunnen strekoefeningen heel goed verdragen; maar vele anderen niet. Als strekoefeningen niet lijken te helpen, wijt de therapeut dit vaak aan het 'feit' dat de patiënt niet 'meewerkt' en schrijft doodleuk nog meer oefeningen voor! Verbazend genoeg wordt triggerpoint therapie in de meeste opleidingsinstituten voor fysiotherapie nog niet onderwezen. www.triggerpointboek.nl